Yapay Zeka (AI Artificial Intelligence) bilgisayar sistemlerine insan benzeri düşünme ve karar verme yetileri kazandırmayı amaçlayan bir bilim dalıdır.
Temel olarak, AI sistemleri veri analizi yapabilir, desenleri tanıyabilir, kararlar alabilir ve hatta insan benzeri görevleri yerine getirebilir. Yapay zeka, genellikle iki ana kategori altında incelenir: zayıf AI (weak AI) ve güçlü AI (strong AI).
1. Zayıf Yapay Zeka (Weak AI):
Zayıf yapay zeka, belirli görevlerde insan benzeri yetenekler sergileyen sistemleri ifade eder. Bu sistemler genellikle tek bir görev üzerine odaklanır ve sınırlı bir problem alanında çalışır. Örneğin, sesli asistanlar (Siri, Alexa gibi), spam filtreleri, oyun yapay zekaları zayıf yapay zeka örnekleridir. Bu sistemler, belirli kural ve algoritmaları kullanarak belirli görevleri yerine getirirler.
2. Güçlü Yapay Zeka (Strong AI):
Güçlü yapay zeka ise genel zeka seviyesine yakın bir düzeye ulaşmış sistemlerdir. Bu tür yapay zeka, insan benzeri düşünme yetileri, öğrenme yetenekleri ve kendi kendine düşünme kapasitesine sahip olabilir. Güçlü yapay zeka, genel zeka (general intelligence) olarak da adlandırılır ve henüz tam olarak geliştirilmemiş bir alandır.
Yapay zeka teknikleri arasında en önemli yöntemlerden biri, makine öğrenmesi (machine learning) olarak bilinir. Makine öğrenmesi, bilgisayar sistemlerinin veri analizi yaparak desenleri öğrenmesine ve kararlar almasına olanak tanır. Özellikle derin öğrenme (deep learning) altında incelenen yöntemler, büyük veri setlerinden karmaşık modeller öğrenmeye odaklanır ve ses, görüntü, metin gibi veri türlerinde başarılı sonuçlar verir.
Yapay zeka teknolojileri günümüzde birçok alanda kullanılmaktadır. Örneğin:
- Otomatik Sürüş Teknolojileri: AI, otonom araçların çevrelerini algılaması, trafik durumunu analiz etmesi ve güvenli bir şekilde sürüş yapabilmesi için kullanılır.
- Doğal Dil İşleme: Sesli asistanlar, metin analizi, dil çevirisi gibi uygulamalarda doğal dil işleme yöntemleri kullanılır.
- Sağlık Hizmetleri: Tıbbi teşhislerde yapay zeka, büyük veri analizleri ve hastalık tahmin modelleri geliştirmek için kullanılır.
- Finansal Analizler: Yatırım kararları, risk yönetimi ve pazar analizleri gibi alanlarda yapay zeka kullanımı yaygındır.
Yapay zeka teknolojilerinin hızla ilerlemesi, gelecekte daha birçok alanda önemli değişimlere yol açması beklenmektedir. Ancak, bu teknolojilerin etik, güvenlik ve mahremiyet gibi önemli konuları da beraberinde getirdiği unutulmamalıdır.